14 наурыз – Көрісу күні (Амал мерекесі) күніне жасалған іс –шараның анықтамасы.
Ұлттық құндылықтарды насихаттау мақсатында биыл Наурыз мерекесі Мемлекет басшысы 2024 жылы мақұлдаған Наурызнама тұжырымдамасына сәйкес жаңартылған форматта – Наурызнама онкүндігі аясында өткізіліп жатыр.
Наурыз мерекесін тойлаудың жаңартылған дәстүрін қоғам санасында қалыптастырып, бекіту мақсатында бірқатар іс-шаралар ұйымдастырылып жатыр.
Төл мерекемізді тойлаудың жаңа дәстүрінің мазмұнын идеологиялық мәнмен байыта түсу үшін 14-23 наурыз аралығында ұйымдастырылатын Наурызнама онкүндігіндігінде «Математика-информатика,орыс тілі кафедралары » Көрісу күні (Амал мерекесі) мерекесін дәріптейтін салт дәстүрді көрсетті.Бұл күні халық бір-бірімен көрісіп, амандасып, ақжарма тілектерін арнайды. Көрісу – үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсететін, ренішті ұмыттырып, адамдарды жақындастыратын дәстүр. Көрісу – қазақ халқының ежелден келе жатқан дәстүрлерінің бірі. Десе де, бұл ғұрыптың нақты қай кезеңнен бастау алғаны туралы ғылыми тұрғыдан жүйеленген тұжырым әлі қалыптаспаған. Сондай-ақ оның алғаш қай аймақта кеңінен таралғаны әрі қашан дәстүрлі түрде тойлана бастағаны жайлы да нақты деректер аз. Тарихи деректерге сәйкес, түркі-моңғол халықтары ежелден көшпелі мал шаруашылығымен айналысқандықтан, дастарқанға ақ тағамдар мен мал өнімдерін қойып, оларды қасиетті деп санаған. Көшпенді жұрттың өмір салтында жаңа жылды қарсы алудың өзіндік рәсімдері қалыптасқан. Міне, соның бірі – көрісу дәстүрі. Бұл күні адамдар бір-бірімен төс қағыстырып, құшақтасу арқылы амандасқан, бір-біріне ақ тілектерін арнаған. Жастар үлкендерге арнайы барып, сәлем берген. Бұл ғұрып ескі жылдың жамандықтарын артқа тастап, жаңа жылмен бірге бақыт пен жақсылыққа қадам басуды білдірген. Мерекенің ажырамас бөлігі ретінде ұлттық ойындар ойналып, түрлі сауық-думан ұйымдастырылған. Көрісу күнінде адамдар ең сәнді киімдерін киіп, бұрынғы өкпе-реніштерін кешіріп, татуласқан. Бірақ жаңа сөз арасында айтқанымыздай, бүгінгі күннің тарихи мәнін терең зерттеу – маңызды міндет. Өйткені бұл дәстүр сақ, ғұн дәуірінен бастау алған күнтізбелік мерекелердің бірі болуы әбден мүмкін. Сол себепті оның тарихи тамырын айқындап, түркі әлемінде кеңінен атап өтуге негіз жасау қажет.
Әрине, қазақ халқы үшін бүгінгі күн – Ұлыстың Ұлы күніне бастар жол, Жаңа жылдың алғашқы мерекесі. Ата-бабаларымыз ғасырлар бойы осы күнді ерекше дәстүрмен қарсы алып, бір-бірімен көрісіп, амандық сұрасқан. Бүгінде бұл дәстүр тек батыс өңірлерде ғана емес, жалпыұлттық сипатқа ие болып, халқымыздың рухани тұтастығын арттырып келеді. Демек, 14 наурызды нағыз жыл басы ретінде мойындап, оның тарихи және мәдени мәнін терең түсіну – ұлттық сана-сезіміміздің жаңғыруының жарқын көрінісі болмақ.
Кафедра жетекшісі: Сартаева К.Ж.
14.03.2025ж
